آشنایی با بهبود تمرکز
همه ما موقعیت آشنا و خستهکننده را تجربه کردیم که در آن سعی کردیم روی انجام فعالیتی تمرکز کنیم اما موفق نبودهایم. این چیزی است که واقعاً میتواند عملکرد ما را تضعیف کند؛ چراکه توجه و تمرکز ذهنی برای موفقیت ضروری است. توانایی تمرکز بر روی چیزی در محیط خود و هدایت تلاش ذهنی به سمت آن برای یادگیری چیزهای جدید، دستیابی به اهداف و عملکرد خوب در موقعیتهای مختلف بسیار مهم است.
اما خوشبختانه، توجه و تمرکز بسیار شبیه یک ماهیچه ذهنی است. هر چه بیشتر روی ساختن آن کارکنید، قویتر میشود. در این مطلب ما قصد داریم تا به تمرکز و توجه و راههای بهبود بخشیدن آنها بپردازیم، پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
تمرکز و توجه به چه معنی است؟
تمرکز و توجه دو چیز متفاوت هستند.
توجه درواقع، برجسته کننده مغز شماست. ذهن شما با استفاده از عملکردهای اجرایی خود اطلاعات را از چندین منبع دریافت و پردازش میکند – این منابع گیرندههای حسی هستند که شامل گیرندههای بینایی، شنوایی، بویایی، چشایی و لامسه هستند. وقتی “توجه میکنید”، ذهن خودآگاه خود را بهسوی یکی از این منابع اطلاعات هدایت میکند.
درحالیکه تمرکز، کنترل توجه و توانایی هدایت کردن توجه به خواست خود است. بهعبارتدیگر، تمرکز فرآیند شناختی توجه انتخابی به یکچیز (توانایی ذهن بر توجه به یک موضوع، شیء یا فکر) و درعینحال حذف هر فکر، ایده، احساس و احساس غیر مرتبط دیگر از ذهن است.
چه عواملی باعث عدم توجه و تمرکز میشود؟
فاکتورهای متعددی میتوانند باعث عدم توجه و تمرکز شوند. از بین این عوامل، ۵ عامل رایج تمرکز و تمرکز ضعیف عبارتاند از:
- حواسپرتی
- خواب ناکافی
- فعالیت بدنی ناکافی
- عادات غذایی ضعیف
- فاکتورهای محیطی
حواسپرتی
در دنیای مدرن امروزی، عوامل حواسپرتی زیادی ما را احاطه کرده است. حواسپرتیها میتوانند به اشکال مختلفی ظاهر شوند ازجمله رسانههای اجتماعی، تماسهای تلفنی و محیط شلوغ.
ما هرروزه با اطلاعات بسیار زیادی از طریق منابع مختلف روبهرو میشویم که همین مقدار اطلاعاتی که ما به آنها دسترسی داریم میتواند برای مغز خستهکننده باشد و توانایی فرد برای تمرکز را مختل کند و باعث حواسپرتی او شود.
خواب ناکافی
دانشمندان دریافتهاند که کمبود خواب میتواند منجر به کاهش توجه، کندتر شدن فرآیندهای فکری و کاهش تمرکز شود. خواب کم باعث میشود، نورونهای شما زمان لازم برای استراحت را نگیرند و تمرکز و دسترسی به اطلاعات قبلی را برای شما سختتر کنند.
فعالیت بدنی ناکافی
آیا تابهحال متوجه شدهاید که ورزش منظم باعث میشود در طول روز احساس آرامش و انرژی بیشتری داشته باشید؟ وقتی شما فعالیت بدنی ندارید، ماهیچههای بدنتان منقبض میشوند و درنتیجهي آن ممکن است شما در گردن، شانه و قفسه سینه خود احساس سفتی کنید و چنین ناراحتی مداومی میتواند بر تمرکز شما تأثیر بگذارد.
تغذیه نامناسب
آنچه ما در طول روز میخوریم به احساس ما ازجمله توجه و تمرکز ذهنی ما تأثیر میگذارد. اگر مغز خود را با مواد مغذی مناسب تغذیه نکنید، علائمی مانند از دست دادن حافظه، خستگی و عدم تمرکز را تجربه خواهید کرد. رژیمهای غذایی بدون چرب میتوانند تمرکز را از بین ببرند، زیرا مغز به اسیدهای چرب ضروری خاصی نیاز دارد. سایر رژیمهای غذایی محدودکننده نیز ممکن است با تأمین نکردن مواد مغذی موردنیاز مغز یا با ایجاد گرسنگی، یا احساس ناخوشی در بدن که خود باعث حواسپرتی میشوند، بر تمرکز تأثیر منفی بگذارند.
عوامل محیطی
اگرچه ممکن است غیرقابلتصور به نظر برسد، اما فضاهای بیشازحد ساکت میتوانند بهاندازه مکانهای پر سروصدا بر توانایی تمرکز فرد تأثیر منفی بگذارند! به همین دلیل است که بسیاری از مردم ترجیح میدهند در یک کافیشاپ کار کنند یا موسیقی کلاسیک یا صداهای طبیعت در پسزمینه دفتر کارشان پخش شود. علاوه بر سروصدا، عوامل محیطی دیگری مانند دما، نور و محیط یک فضا میتواند تأثیر زیادی بر کیفیت کار و توجه و تمرکز افراد داشته باشد.
ADHD
ADHD (اختلال نقص توجه/بیش فعالی) میتواند برای کودکان و بزرگسالان چالشهای یادگیری و حافظه ایجاد کند. اختلال ADHD معمولاً با الگوی مداوم بیتوجهی، بیش فعالی و تکانش گری مشخص میشود و توانایی تمرکز را بسیار دشوار میکند. اگر تمایل دارید تا در رابطه با اختلال بیش فعالی کودکان و یا ADHD بزرگسالان اطلاعات بیشتری به دست آورید؛ مقالات زیر را مطالعه فرمایید.
روشهای تقویت بهبود تمرکز و توجه
ازآنجاییکه عوامل زیادی بر تمرکز تأثیر میگذارند، میتوان کارهای زیادی برای کمک به افزایش دامنه توجه خود انجام داد. در این قسمت ما قصد داریم تا به روشها و تمریناتی برای بهبود تمرکز و توجه بپردازیم.
تلفن خود را در اتاق دیگری بگذارید
همه ما میدانیم که پیامهای متنی، تماسهای تلفنی و رسانههای اجتماعی میتوانند باعث حواسپرتی و عدم تمرکز شوند. اما تحقیقات نشان میدهد که حتی حضور صرف تلفن شما میتواند توانایی تمرکزتان را خفه کند. پس ساعاتی از روز را که میخواهید به کارهایتان برسید، تلفن همراه خود را در محیطی جدا از محیط کاریتان بگذارید تا احتمال حواسپرتی را به کمترین حد ممکن برسانید.
یک فنجان قهوه بنوشید
تحقیقات نشان میدهد که کافئین تمرکز را بهبود میبخشد. کافئین سیستم عصبی مرکزی مغز را تحریک میکند و تولید دوپامین را در مغز افزایش میدهد. دوپامین نیز بهنوبه خود بر توانایی تمرکز و حفظ تمرکز تأثیر میگذارد.
البته در برخی از افراد، یک فنجان قهوه ممکن است منجر به احساس عصبانیت یا تشدید اضطراب شود – اگر شما هم جزو این افراد هستید، یک فنجان چای سبز یا مقداری شکلات تلخ را امتحان کنید زیرا حاوی مقدار کمتری کافئین است.
فقط به یاد داشته باشید که در مصرف کافئین زیادهروی نکنید زیرا میتواند باعث کمآبی بدن شود.
غذاهای غنی از امگا 3 بخورید
همانطور که قبلاً در مورد آن صحبت کردیم، تغذیه سالم میتواند تأثیر زیادی بر حافظه و عملکرد شناختی بگذارد. محققان دریافتهاند که اسیدهای چرب امگا 3 میتوانند اثرات مثبتی بر سلامت مغز افراد در کوتاهمدت و بلندمدت داشته باشند.
مواد غذایی با مقادیر بالای اسیدهای چرب امگا 3 عبارتاند از:
- ماهیهایی مانند سالمون یا قزلآلا
- دانههای چیا
- آووکادو
- گردو
- دانه کتان
صبحانه را حذف نکنید
آیا تابهحال متوجه شدهاید به علت گرسنگی حواستان پرت شده است؟ روز خود را با خوردن یک صبحانه پر از پروتئین و فیبر شروع کنید تا مدت طولانی سیر بمانید. و مطمئن شوید که مقدار زیادی آب بنوشید زیرا کمآبی بدن میتواند یکی دیگر از عوامل حواسپرتی در طول روز باشد. سوخترسانی مناسب به بدن به شما این امکان را میدهد که با دیدی روشن و تواناییهای حل مسئله به چالشها نزدیک شوید.
استفاده از تکنیکهای مدیتیشن
مدیتیشن یکراه عالی برای تمرکز بهتر در طول زمان است. مدیتیشن با کمک به آرام شدن ذهن و تنفس باعث افزایش توجه و تمرکز شما میشود. پس سعی کنید مدتی از روز را به انجام تکنیکهای مدیتیشن و یوگا بپردازید.
خواب کافی داشته باشید
همانطور که گفتیم، خواب کافی یکی دیگر از راههای مؤثر برای افزایش تمرکز است. برخی از چیزهایی میتوانند تأثیر منفی بر خواب فرد داشته باشند عبارتاند از مصرف الکل قبل از خواب، نور آبی دستگاههای الکترونیکی و ورزش در اواخر روز.
یکی از بهترین راهها برای بهبود کیفیت خواب، ایجاد یک برنامه روتین شبانه است. سعی کنید هرروز سر ساعت معینی به رختخواب بروید و سر ساعت معینی از خواب بیدار شوید.
سخن پایانی…
در مقالات گذشته در رابطه اختلال ADHD در کودکان و بزرگسالان که میتواند که یکی از دلایل اصلی عدم تمرکز و توجه کافی در افراد باشد، برایتان صحبت کردیم. کمبود تمرکز و توجه، میتواند آثار بسیار بدی در زندگی فرد داشته باشد. در این مقاله برخی دیگر از عوامل کمبود تمرکز را مرورکرده و راهکارها و روش های افزایش تمرکز و توجه را باهم مرور نمودیم. امیدواریم برایتان مفید واقع شده باشد.
دیدگاهتان را بنویسید